معرفی و نقد و نظرها درباره فیلم سینمایی «اوپنهایمر» به کارگردانی کریستوفر نولان + عکس

کریستوفر نولان کیست؟

کریستوفر نولان یکی از برجسته‌ترین کارگردانان و نویسندگان سینما در دهه‌های اخیر بوده است. او در ۳۰ ژوئیهٔ ۱۹۷۰ در لندن، انگلستان به دنیا آمد و به عنوان یکی از نخستین فیلمسازانی شناخته می‌شود که با استفاده از تکنیک‌ها و اصول نوآورانه‌ای در سینما، آثاری بسیار موفق و مورد تحسین خلق کرد.

یکی از ویژگی‌های ممتاز کریستوفر نولان، استفاده هوشمندانه از زمان در داستان‌های خود است. او معمولاً با ترکیب زمان‌ها و دستاوردهای مختلف، تا حدی که گاهی اوقات دشوار می‌شود پیچیدگی‌های زمانی را به تصویر می‌کشد. این امر باعث می‌شود تا تماشاگران بیشتر تمرکز کنند و همچنین به تجربه‌ای جدید دست یابند. اما این فیلم اندکی با فیلم‌های قبلی نولان فرق دارد. کارگردان روی موضوعی علمی اما غم انگیز دست گذاشته است. در ادامه به معرفی کلی داستان (بدون لو دادن) می‌پردازیم.

داستان «اوپنهایمر»

همانطور که میدانید داستان این اثر در زمان جنگ جهانی دوم و در اواخر جنگ و روایان ساخت بمب اتم اتفاق می افتد. زمانی که یک مقام آمریکایی به نام لزلی گرووز از دانشمندی به نام رابرت اوپنهایمر می‌خواهد که روی یک پروژه بزرگ و مخفی در منهتن کار کند. اوپنهایمر و تیمش سال‌ها روی این پروژه پرخطر کار می‌کردند. رابرت اوپنهایمر میان دو راهی خوب و بد قرار گرفته است. جایی که باید تشخیص دهد پایان دهنده جنگ است و یا قاتل بسیاری از انسان‌هایی که شاید در جنگ حتی کوچک‌ترین تاثیری نداشته باشند.

این فیلم جدید کریستوفر نولان در حقیقت اقتباسی از کتاب «پرومتئوس آمریکایی: پیروزی و تراژدی» جی رابرت اوپنهایمر است. کتاب پرومتئوس آمریکایی اثر کای برد و مارتین جی شروین دو نویسنده مطرح است که نوشتن این کتاب ۲۵ سال طول کشید و سرانجام در سال ۲۰۰۵ منتشر شد. این دو نویسنده با صدها نفر مصاحبه کردند و بیش از ۲۶۰۰۰ سند برای نوشتن این کتاب جمع‌آوری نمودند. این کتاب بر اساس زندگی اوپنهایمر خالق بمب اتمی نوشته شده و جوایزی مانند جایزه پولیتزر، جایزه داف کوپر، جایزه کتاب سال شیکاگو و جایزه بهترین کتاب مجله دیسکاوری را از آن خود کرده است.

اوپنهایمر کیست؟

رابرت اوپنهایمر یک فیزیکدان برجسته آمریکایی بود که در دهه ۱۹۴۰ نقش مهمی در توسعه و ساخت بمب اتمی حین پروژه منهتن داشت. او به عنوان یکی از متخصصان برجسته در زمینه فیزیک هسته‌ای شناخته می‌شود و در طول دوران جنگ جهانی دوم، در کارهای مربوط به پژوهش‌های هسته‌ای تاثیرگذار بود. اوپنهایمر بعداً به عنوان یکی از معروف‌ترین شخصیت‌های علمی و فیزیکدانان قرن بیستم شناخته می‌شود و نقش مهمی در تاریخ علم و فهم ما از جهان دارد.

بازیگران فیلم «اوپنهایمر»

بازیگران و تیم کریستوفر نولان معمولا دارای چند بازیگر حرفه‌ای است که در فیلم‌های دیگر این کارگردان نیز حضور داشتند. کیلین مورفی در دیگر آثار این کارگردان حضور داشته، اما در فیلم «اوپنهایمر» نقش اصلی را بر عهده دارد. از دیگر بازیگران ایم فیلم سینمایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کیلین مورفی – Cillian Murphy بازیگر نقش جی رابرت اوپنهایمر
• امیلی بلانت – Emily Blunt بازیگر نقش کاترین اوپنهایمر
• مت دیمون – Matt Damon  بازیگر نقش بزلی گرووز
• رابرت داونی جونیور – Robert Downey Jr.  بازیگر نقش لویی اشتراوس
• فلورنس پیو  – Florence Pugh  بازیگر نقش جین تاتلاک
• بنی سفدی – Benny Safdie  بازیگر نقش ادوارد تلر
• مایکل آنگارانو – Michael Angarano بازیگر نقش رابرت سربر
• جاش هارتنت – Josh Hartnett بازیگر نقش ارنست لارنس
• متیو موداین – Matthew Modine بازیگر نقش ونیوار بوش
• دیلن آرنولد – Dylan Arnold  بازیگر نقش فرانک اوپنهایمر
• دیوید کرامهولتز – David Krumholtz  بازیگر نقش ایزیدور ایزاک رابی
• جاش پک – Josh Peck  بازیگر نقش کنت باینبریج
• دوون بوستیک – Devon Bostick  بازیگر نقش ست ندرمیر
• ماتیاس شوایگهوفر – Matthias Schweighöfer  بازیگر نقش ورنر هایزنبرگ

حاشیه های فیلم «اوپنهایمر»

یکی از شاهکارهای بصری در فیلم «اوپنهایمر»، بازسازی فوتورئالیستی صحنه آزمایش هسته‌ای از فیلم «ترینیتی» است، اولین انفجار آزمایشی یک سلاح هسته‌ای در سال 1945. آنچه کریستوفر نولان از آن استفاده نکرد، جلوه‌های ویژه کامپیوتری (CGI) بود که معمولا ساده‌تر و راحت‌تر هستند.

البته این اولین بار نیست که کریستوفر نولان در فیلم‌هایش کارهای عجیب غریب می‌کند و پیشتر در فیلم‌های «شوالیه تاریکی» و «تلقین» و یا در آخرین مورد فیلم «تنت» نیز شاهد استفاده از شرایط واقعی مانند استفاده از هواپیما برای جاذبه صفر و یا آتش زدن هواپیما و برخورد با ساختمان و دیگر اتفاقات به جای استفاده از جلوه ویژه بوده‌ایم . نولان بر این باور است که استفاده از این تکنیک‌ها باورپذیری فیلم‌ها را چند برابر می‌کند و استفاده از جلوه ویژه در بسیاری از صحنه‌ها ، آن را مصنوعی و غیر قابل باور می‌کند.

در این فیلم نیز کریستوفر نولان برای ضبط صحنه انفجار ترینیتی به همراه اندرو جکسون، که ناظر جلوه‌های ویژه فیلم و برنده جایزه اسکار است، یک بمب قدرتمند واقعی را در سر صحنه در صحرای نیومکزیکو منفجر کردند تا بتوانند واقعی‌ترین صحنه از انفجار بمب را ضبط کنند. برای ایجاد تصویری فوق‌العاده از نور زیاد و واقعی و انبوهی از اشکال انفجاری و دود به شکل قارچ‌گونه از انفجار بمب اتم، از یک ترکیب شیمیایی ویژه بهره بردند که شامل اجزایی چون بنزین، نفت، پودر آلومینیوم، فلرهای منیزیم و سایر ترکیبات مختلف بودند.

همچنین حواشی این فیلم و فیلم دیگری که همزمان و در یک روز اکران شد، یعنی فیلم «باربی» توانست مخاطبان بسیار زیادی را قبل از اکران این دو فیلم، جذب کند. برای مثال بسیاری از کاربران باور دارند که فیلم «باربی» برای کودکان و نوجوانان ساخته شده، اما «اوپنهایمر» یک اثر حرفه‌ای برای بزرگسالان است. البته دور از ذهن هم نیست، زیرا «باربی» صرفا یک اثر فانتزی اما پر هزینه است، اما «اوپنهایمر» یک درام و بیوگرافی. البته آنطور که انتظار میرفت پیش نرفت و «باربی» توانست مخاطبان زیادی را در اختیار و فروشی نسبتا بیشتر از «اوپنهایمر » داشته باشد.

روند و بودجه ساخت «اوپنهایمر»

کریستوفر نولان کارگردان این اثر در شهریور ماه سال 1400 اعلام کرد که در آینده نزدیک، قصد ساخت یک فیلم با محوریت زندگی‌نامه پدر بمب اتم جهان، یعنی رابرت اوپنهایمر J.Robert Oppenheimer را دارد. این کارگردان همچنین افزود که علاوه بر کارگردانی، وظایف نویسندگی و تهیه‌کنندگی این فیلم نیز به عهده او خواهد بود. این پروژه اولین همکاری وی با شرکت یونیورسال پیکچرز پس از چندین همکاری متوالی با وارنر بروس است.

کریستوفر نولان در برخی از صحبت هایش به این نکته اشاره کرده که ، او سال‌هاست که برای ساخت این فیلم برنامه‌ریزی می‌کند و شرایط ویژه‌ای برای تولید این اثر در نظر گرفته است. این شرایط شامل بودجه بالای ۱۰۰ میلیون دلار، تامین منابع مالی کافی برای تبلیغات، حفظ کنترل خلاقیت در فرآیند تولید و اکران حداقل ۱۰۰ روزه فیلم می‌شود. همچنین اعلام شده که شرکت یونیورسال پیکچرز تعهد دارد که سه هفته پیش از اکران فیلم «اوپنهایمر» و سه هفته پس از آن، هیچ فیلمی را اکران نخواهد کرد، تا این اثر بتواند به نتیجه مطلوب کریستوفر نولان دست یابد.

البته همانطور که بالاتر به آن اشاره کردیم، یکی از فیلم‌هایی که به نوعی رقیب این فیلم در اکران بود، فیلم «باربی» بود که همزمان و در یک روز در سینماهای جهان اکران شد. پیش از آن نیز بسیاری از کاربران این دو فیلم را رقیب یکدیگر می‌دانستند و حواشی فراوانی برای این فیلم‌ها به وجود آوردند.

نقدها و امتیاز‌های فیلم «اوپنهایمر»

این فیلم توانسته امتیاز بسیار بالایی را در سایت های مختلف کسب کند و توجه کاربران و منتقدین را به خود جلب کند. امتیاز این فیلم در سایت آی ام دی بی IMDB از 484هزار رای ، 8.5 بوده که امتیاز بالایی است. از طرفی امتیاز 93 درصد در سایت راتن تومیتوز توسط منتقدین ثبت شده که نشاندهنده این است که بسیاری از منتقدین از این فیلم استقبال کردهاند . برخی از نظرات منتقدین را در پایین می‌خوانید.

Manohla Dargis  

«اوپنهایمر» از نظر چارچوبی و مفهومی یک دستاورد بزرگ و کاملا جذاب است، اما به جرئت می‌توان گفت که فیلم‌سازی نولان، به‌طور حیاتی، در خدمت تاریخی است که به آن مربوط می‌شود.

Matt Zoller Seitz

فیلم «اوپنهایمر» یک بار دیگر قدرت کلوزآپ‌های بزرگ از چهره افرادی را که با افکارشان دست و پنجه نرم می‌کنند، را به رخ کشیده و به ما نشان می‌دهد. آنها به این فکر می‌کنند که چه کسانی هستند، دیگران تصمیم گرفته‌اند چه کسانی باشند و با خود و دیگران چه کرده اند؟

David Fear

«اوپنهایمر» یکی از آن پروژه‌های بزرگ و جاه‌طلبانه، هیجان انگیز ، درخشان و جذاب است. خیلی زیاد. اما کافی نیست. فیلم «اوپنهایمر» یک فیلم است که توسط بزرگسال برای بزرگسالان ساخته شده است. با عظمت چشمگیر و آن هم در دورانی که فیلم‌ها بیشتر برای کودکان و نوجوانان ساخته می‌شوند.

David Erlich

درست همانند فیلم سینمایی «اینتراستلار» یا (میان ستاره‌ای) یا پیش از آن فیلم پرستیژ، «اوپنهایمر» هم فیلمی درباره نفرین یک آدم احساسی بودن، در یک دنیای منطقی و ریاضی‌محور است. در این اثر تفاوت در جایی ظاهر می‌شود که ما متوجه می‌شویم این موضوع فقط در مقیاس تراژدی این فیلم نیست؛ بلکه حس ناآشنایی نشان می‌دهد که خود نولان هم درست مانند شخصیت‌هایش است و چیزی کمتر از یک انسانِ معمولی ندارد.