آزادی خرمشهر و یادی از محمد جهانآرا
جهانآرا در قسمتي از وصيتنامه خود نوشت: «من براي كسي وصيت ندارم ولي يك مشت درد و رنج دارم كه بر اين صفحه كاغذ ميخواهم همچون تيغي يا تيري بر قلب سياهدلاني كه اين آزادي را حس نكردهاند و بر سر اموال دنيا ملتي را، امتي را و جهاني را به نيستي و نابودي ميكشانند، فرود آورم. خداوندا خود شاهد بودي كه من تعهد اين آزادي را با گذراندن تمام وقت و هستي خويش ارج نهادم.»
به گزارش سینما اعتماد ، محمود فاضلی در روزنامه اعتماد نوشت: سوم خرداد نه فقط یادآور آزادی خرمشهر که یادآور فداکاریها و ایستادگیهای تحسینبرانگیز مدافعان ایران اسلامی در برابر نیروهای متجاوز است. شهید سیدمحمدعلی جهانآرا یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران در جنگ تحمیلی در عملیاتهای نبرد خرمشهر و حصر آبادان، نقشی کلیدی برعهده داشت. جهانآرا در سال 1355 به دلیل ضرورتی که در تداوم جهاد مسلحانه احساس میکرد به گروه منصورون پیوست. از همین دوران بود که به دلیل ضرورتهای کار مسلحانه مکتبی، به زندگی مخفی روی آورد. سال 1356 مامور جابهجایی مقادیری سلاح از تهران به اهواز شد. درحالی که گروه توسط عوامل نفوذی ساواک شناسایی شده و گلوگاههای جاده تهران- قم توسط مامورین کمیته مشترک ضدخرابکاری کنترل میشد، ماهرانه خودروی حامل سلاحها را از تور ساواک عبور داد و به اهواز رساند با همین سلاحها همراه با دوستانش دست به اجرای تعدادی عملیات مسلحانه زدند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به خرمشهر بازگشت و جهت پیشبرد اهداف انقلاب اقدام به تاسیس کانون فرهنگی نظامی انقلابیون مسلمان کرد. هدف این کانون، حراست از نظام نوپای ایران در برابر حملاتی بود که از طرف بازماندگان رژیم یا طرفداران تجزیه خوزستان به آن میشد. جریان منحرف و وابسته «خلق عرب» نیز به عنوان یکی از ابزارهای استکبار جهانی در منطقه قد علم کرد تا برای اشاعه اهداف استکبار با پشتیبانی حزب بعث عراق، اعلام موجودیت کند و به رویارویی با ایران برخیزد. جهانآرا در این شرایط به فرماندهی سپاه خرمشهر منصوب شد و توانست این آشوب را سرکوب کند و بساط این گروهک ضدانقلابی برچیده شد. در این مقطع مهمترین اقدام جهانآرا مقابله با اقدامات خرابکارانه در منطقه خرمشهر بود. با اقدامات مستمر جهانآرا از تعداد انفجارها کاسته شد. بعد از سرکوب اقدامات متجاوزان، جهاد سازندگی را در خرمشهر راهاندازی کرد و کارکنان سپاه را برای حفاظت از دستاوردهای انقلاب و ایستادگی در مقابل عوامل بیگانه تشویق و ترغیب میکرد تا بهخدمت و امداد مردم روستایی و عرب ساکن در نقاط مرزی که در معرض تهاجم فرهنگی عوامل بیگانه قرار داشتند، بشتابند.
نیروهای رژیم بعث عراق در 31 شهریور 1359 خرمشهر را زیر آتش گرفتند و مطمئن بودند که با دو گردان نیرو ظرف مدت 24 ساعت میتوانند آن را به تصرف خود درآورند و بعد از آن از طریق پل «ذوالفقاریه» به آبادان دسترسی پیدا کنند و در فاصله کوتاهی به اهواز رسیده و خوزستان را جدا کنند، اما آنها در مقابل مقاومت دلیرانه مردم خرمشهر مجبور شدند، بخش زیادی از توان نظامی خود را در این نقطه زمینگیر کرده و 45 روز معطل شوند. با وجود کمبود نیرو و امکانات از خرمشهر در برابر تهاجم متجاوزان رژیم بعث دفاع کرد. در این مرحله جهانآرا با سازماندهی مناسب نیروهای سپاه و مردمی عرصه را بر نیروهای عراقی تنگ کرده بود. او با همرزمانش در برابر دشمن ایستادند و با فرهنگ شهادتطلبی در برابر دشمن مقاومت کردند. از جان گذشتگی او در جریان رزم خونین خرمشهر زبانزد همگان بود. سرانجام بعد از 575 روز و طی 25 روز عملیات در ساعت 11 روز 3 خرداد 1361 آزاد شد. در این عملیات هویزه، پادگان حمید و جاده اهواز-خرمشهر نیز آزاد شد و دراختیار رزمندگان ایران قرار گرفت. بیتردید یکی از نامهایی که در موضوع خرمشهر همیشه در تاریخ جنگ تحمیلی باقی خواهد ماند، «محمد جهانآرا» است. او که به شدت از خودنمایی، تظاهر و شهرتطلبی گریزان بود، در هفتم مهر 1360 در مسیر بازگشت از اهواز به تهران بر اثر سانحه هوایی سقوط هواپیمای سی130 ارتش در منطقه کهریزک تهران همراه با یارانش به شهادت رسید. نوحه معروف «ممد نبودی ببینی» را پس از آزادسازی خرمشهر، جواد عزیزی از نیروهای سپاه پاسداران در خرمشهر در رثای محمد جهانآرا سرود و نخستینبار «حسین فخری» از همرزمانش، آن را بر سر مزارش خواند و یک سال بعد نیز «کویتیپور» در سالگرد آزادسازی خرمشهر، آن را بازخوانی کرد. جهانآرا در قسمتی از وصیتنامه خود نوشت: «من برای کسی وصیت ندارم ولی یک مشت درد و رنج دارم که بر این صفحه کاغذ میخواهم همچون تیغی یا تیری بر قلب سیاهدلانی که این آزادی را حس نکردهاند و بر سر اموال دنیا ملتی را، امتی را و جهانی را به نیستی و نابودی میکشانند، فرود آورم. خداوندا خود شاهد بودی که من تعهد این آزادی را با گذراندن تمام وقت و هستی خویش ارج نهادم.»