اگر علاقمند به بازیگری هستید، این ۱۰ کتاب را بخوانید

سینما اعتماد – بسیاری از علاقمندان به هنر بازیگری دنبال کتاب‌ها و منابع معتبر و کاربردی در زمینه این حرفه هستند که ما به همین بهانه و همچنین به مناسبت آغاز سی و چهارمین نمایشگاه کتاب 10 کتاب معتبر در زمینه بازیگری را معرفی کرده‌ایم.

1-بازیگری سینما: درس‌های یک بازیگر

«مایکل کین»، بازیگر سرشناس بریتانیایی که موفق شده جایزه‌‌ی اسکار بازیگری را کسب کند، این کتاب را با توجه به تجربیات خود نوشته است. او در کتاب «بازیگری سینما» به اسرار بازیگری مقابل دوربین اشاره می‌کند و با دیدگاهی روانشناسانه به ایفای نقش می‌پردازد. کین تجربه‌های خود را از طریق کلمات در این کتاب به خواننده منتقل می‌کند تا با ایجاد فضایی صمیمی و ملموس، نکات پراهمیت آموزشی را شفاف و قابل فهم کند. او از تعریف بازیگری سینما و ابزارهای مورد نیاز این حرفه آغاز می‌کند و در نهایت حتی به رابطه‌ی بین بازیگر و کارگردان نیز اشاره می‌کند تا هرآنچه که نیاز یک بازیگر برای تبدیل شدن به ستاره‌ی دنیای سینما و شروع بازیگری است، مطرح کرده باشد. مسیر تجربه‌ی «مایکل کین» و راهی که موفقیت آمیز طی کرده است، این باور را در ما ایجاد می‌کند که به توصیه‌ها و آموزش‌های او اعتماد کنیم. او مطالعه، تلاش مداوم و کسب تجربه را اصول اساسی بازیگری مقابل دوربین می‌شناسد. این کتاب در انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است.

2-هنر بازیگری

«راز بزرگی را با شما در میان می‌گذارم. هیچ بازیگری موفق تیست مگر این‌که در طول زندگانی‌اش، موفقیت را درون خود احساس کند. اگر احساس نکنید موفق هستید، هیچ پولی نمی‌تواند این احساس را به شما بدهد! هیچ تحسینی نمی‌تواند آن را به شما بدهد! هیچ نشانهی موفقیتی نمی‌تواند آن را به شما بدهد! این احساس، این اعتماد به نفسِ یک هنرمند یا بازیگر زن، باید به رغم هرچیزی، از درون خود او سرچشمه بگیرد. و همین اعتماد به نفس است که ما باید در وجود شما ایجادش کنیم. و هرگاه آن را در خود احساس کنید دیگر نیازی به من نخواهید داشت. شما به هیچ‌کس نیازی نخواهید داشت». این جملات استلا آدلر، بازیگر و آموزگار بزرگ بازیگری است. شیوهی آموزشی او که بازگشت به طبیعت خود و دیگران است، هنوز به طور جدی تدریس می‌شود. بسیار از بازیگران بزرگ آمریکا سال‌ها شاگرد ادلر بوده‌اند یا روش او را آموخته‌اند. این کتاب ۲۲ کلاس آموزشی ادلر است که به جنبه‌های مهم آموزش مهارت بازیگری و شروع آن به صورت ذهنی و عملی پرداخته است. تفاوتی نمی‌کند که به بازیگری تئاتر علاقه‌مند باشید یا سینما؛ این کتابی است که می‌توانید برای شروع نگاهی متفاوت داشتن به جهان بازیگری از آن استفاده کنید. این کتاب را «انتشارات افراز» با ترجمه فاطمه خسروی روانه بازار کتاب کرده است.

3-آموزش بازیگری در قرن بیستم

«الیسون هوج» در این کتاب ۱۲ استاد بزرگ بازیگری قرن بیستم پس از استانیسلاوسکی را معرفی کرده است. او در هر فصل، روش‌های بازیگری یکی از آن‌ها را شرح داده است. هوج اشاره می‌کند استادانی که انتخاب کرده است، هم تکنیک آموزشی جدیدی را ابداع کرده‌اند و هم سازندهی برجسته‌ترین تولیدات تئاتری قرن بیستم بوده‌اند.

احتمالا مطالعه‌ی عناوین این کتاب نظر علاقه‌مندان به هنر تئاتر را به مطالعه‌ی آن جلب می‌کند: «سیستم استانیسلاوسکی؛ راه‌های بازیگر»، «مه‌یرهولد و بیومکانیک»، «ژاک کوپو؛ در جست‌وجوی خلوص»، «میخائیل چخوف در تکنیک بازیگری؛ آیا دون کیشوت واقعی بود؟»، «برشت و آموزش بازیگری؛ از طرف چه کسی بازی می‌کنیم؟»، «جوان لیتل وود»، «استراسبرگ، آدلر و میسنر؛ بازیگری متد»، «جوزف چاکین و مفاهیم آموزش بازیگری؛ امکانات اجرای زمان حال»، «پیتر بروک؛ شفافیت و شبکه نامرئی»،‌ «تصور گروتفسکی از بازیگر؛ در جست و جوی ارتباط»، «آموزش با یوجینیو باربا؛ قواعد بازیگری، پیش بیانی و دمای شخصی» و «ولادیمیر استانیوسکی؛ گاردزینیتسا و بازیگر خلع سلاح شده». این کتاب در نشر افکار و با نویسندگی الیسون هاج و ترجمه هاجر هوشمندی به چاپ رسیده است.

4-بازیگری به روش لی استراسبرگ

وری هاول در کتاب «بازیگری به روش لی استراسبرگ» همه‌ی آنچه را که برای یادگیری و تبدیل شدن به یک بازیگر حرفه‌ای نیاز دارید، به شما می‌آموزد. هنرهای نمایشی به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین هنرها در سراسر جهان معرفی می‌شود که عده‌ی زیادی را به خودش علاقه‌مند کرده است. این هنر تماشایی و لذت‌بخش به‌ویژه در زمینه‌ی بازیگری و کارگردانی بسیار پرطرفدار است و این ویژگی باعث شده عده‌ی زیادی به سوی یادگیری آن بروند.

لوری هاول (Loraine Hull) در کتاب بازیگری به روش لی استراسبرگ (Strasberg’s Method as Taught by Lorrie Hull) تلاش کرده است که بهترین متد و روش‌های بازیگری را به‌صورت عملی گردآوری کند و آن را براساس شیوه‌ای که استراسبرگ،‌ کارگردان و بازیگر توانمند و مشهور آمریکایی به کار می‌گرفت،‌ ارائه دهد.

هاول کتاب خود را با یک مرور تاریخی آغاز می‌کند و شرحی از پیشینه‌ی تاریخی این هنر را برای شما به تصویر می‌کشد. سپس آن را به بخش‌ها و فصل‌های کوچک‌‌تر تقسیم کرده و در هر بخش شرح مفصلی را از آموزش بازیگری و ریزه‌کاری‌های مهم آن بیان می‌کند. تمرین‌های آموزشی کامل و کاربردی در این کتاب،‌ درک تکنیک‌ها و شیوه‌های بازیگری را برای مخاطبان و علاقه‌مندان این هنر آسان‌تر می‌کند. اثر لوری هاول شبیه به یک کتاب درسی و آموزشی قدرتمند است که هر فرد علاقه‌مند در هر سطحی از دانش بازیگری و هنرهای نمایشی،‌ امکان استفاده از آن را دارد. «انتشارات کوله‌پشتی» این کتاب را با ترجمه فرداد صفاخو منتشر کرده است.

5-«درست و نادرست: حقیقت و مجاز»

این کتاب برای کسانی نوشته شده که به بازی و بازیگری علاقه‌مند هستند، کسانی که به زندگی اهمیت می‌دهند. «کتاب درست و نادرست: حقیقت و مجاز» (True and False: Heresy and Common) ، کتابی است هیجان‌انگیز. این کتاب یک نارنجک دستی در قالب کاغذ است که برای انهدام ادعاهای نادرست، برخی تصورات اشتباه و دغل بازی‌های امروز تئاتر طراحی شده است. نگرش علمی به پدیده‌ی ماهیت بشر، ما را قادر می‌سازد تا بی‌آن‌که وحشت‌زده شویم و مجبور باشیم انواع و اقسام نظریات غریب را برای توجیه نواقص دانشمان سرهم کنیم، به جهالت تن دهیم.

دیوید مَمِت (David Mamet) نمایشی‌نامه‌نویس شهیر، کارگردان و مدرس، راهنمایی سر راست، جسارت‌آمیز و سرشار از صداقت بی‌رحمانه در باب بازیگری نوشته است. درست و نادرست هیچ انگاره‌ای را در زمینه‌ی بازیگری رها نمی‌کند، عقاید مرسوم را در این زمینه به چالش می‌کشد و آنچه را بازیگران مشتاق واقعا باید بدانند می‌گوید:

1- چگونگی داوری نقش و رسیدن به آن

2- چگونگی کار با نمایش‌نامه‌نویس‌

3- راه صحیح برای شرکت در تمرین‌ها و آزمون‌های بازیگری

4- نحوہی اندیشیدن درباره‌ی صحنه

5- رویکرد مناسب به کارگزاران و به‌طور کلی جنبه‌ی تجاری بازیگری.

«کتاب درست و نادرست: حقیقت و مجاز» از طرف «انتشارات افراز» و با ترجمه علی منصوری به بازار کتاب آمده است.

6-«بازیگری و کارگردانی در تئاتر و سینما» – از نگاه دو کارگردان برجسته الیا کازان و اینگمار برگمان

اینگمار برگمان و الیا کازان دو نام برجسته در صنعت فیلم سازی و سینمای جهان هستند که می‌توان گفت اکثریت افراد علاقه‌مند به فیلم و سینما، آثار این دو چهره‌ی درخشان هنری را به عنوان باکیفیت ترین آثار سینمایی قرن بیستم معرفی می‌کنند. برگمان و کازان توانسته اند طی سال‌های متمادی ساخت فیلم و فعالیت درعرصه‌ی نمایش و هنر، تاثیراتی را بر سینمای جهان بگذارند که کمتر کارگردانی توانسته به این میزان موفقیت و اثرگذاری دست یابد.

علاوه بر فعالیت خارق العاده در عرصه‌ی سینما، هر دوی این شخصیت‌ها، چیزی حدود چهل سال از زندگی خود را در عرصه ی تئاتر سپری کرده‌اند و الهام‌های نوآورانه‌ی خود را در کارگردانی نمایش نامه های متعدد به کار بردند. به همین جهت می توان گفت که تاثیرگذاری این دو کارگردان بر تئاتر و آثار غیرسینمایی، اگر بیشتر و بااهمیت‌تر نباشد، کمتر نیست.

در این راستا کتاب «بازیگری و کارگردانی در تئاتر و سینما» که به تالیف و ترجمه ی احمد دامود «از نگاه دو کارگردان برجسته الیا کازان و اینگمار برگمان» از سوی نشر مرکز به انتشار رسیده، با بهره گیری از منابع مختلف و گفت و گوهای این دو چهره‌ی هنری، خواننده را با نظرات و تاثیرات آن ها بر «بازیگری و کارگردانی در تئاتر و سینما» آشنا می‌کند. بخش نخست کتاب به الیا کازان اختصاص داشته و در بخش‌های مختلف، تحلیل، نویسندگی، اجرا و تمرین نمایش نامه، سخنرانی وی و فهرست آثار برجسته ی او را ارائه می کند. بخش دوم کتاب هم که متعلق به اینگمار برگمان است، دو گفت‌و‌گو از وی درباره‌ی تئاتر را در برگرفته است.

7-«بازیگری متد»

«بازیگری متد» که بعضی آن را به بازیگری شیوه‌دار یا شیوه‌گرا و بازیگری اسلوب‌دار ترجمه کرده‌اند روشی از بازیگری است که در «اکتورز استودیو» بزرگ‌ترین مؤسسه‌ی آموزش بازیگری جهان، که «آرتور پن» و «سیدنی پولاک» سرپرستی آن را به عهده داشتند، تدریس می‌شود. بازیگرانی چون مارلون براندو، ال پوچینو، داستین هافمن، رابرت دنیرو، مریل استریپ، فی داناوی، وارن بیتی، پل نیومن، و بسیاری دیگر از بازیگران مشهور جهان در اکتورز استودیو آموزش دیده‌اند. این کتاب با استفاده از معتبرترین مراجع و منابع به آموزش بازیگری متد می‌پردازد.

احمد دامود در این کتاب اشاره می‌کند که اگرچه نفس بازیگری یکی است، اما نحوه ی عملکرد آن در تئاتر و سینما و تلویزیون متفاوت است؛ بنابراین نمود بیرونی بازیگری و ایفای نقش در هر کدام از این رسانه‌ها متفاوت است. آنچه به عنوان «بازیگری متد» شناخته می شود، عمدتا حاصل دسترنج «لی استراسبرگ» و «شیوه‌ی اکتورز استودیو در پرورش بازیگر» بوده است. شخص «لی استراسبرگ» عنوان داشته که بنای «بازیگری متد» را براساس کارهای «استانیسلاوسکی» گذاشته و سپس انگیزه‌ها و الهامات دیگر آن را گسترش بخشیده و واضح تر ساخته است. بر این اساس، آنچه به عنوان «بازیگری متد» شناخته می‌شود، حاصل چندین دهه ایده پردازی و حل مشکلات بازیگران بوده و نهایتا «لی استراسبرگ» هم به عنوان پایه گذار و گسترش بخش آن و هم به عنوان هدایت گر و آموزش دهنده ی «بازیگری متد» شناخته می‌شود. این کتاب از سوی انتشارات مرکز و با ترجکه شهلا حمزاوی در بازار کتاب موجود است.

8-بازیگری در سینما

یکی از لذت‌های معمول فیلم دیدن، از این احساس ما ناشی می‌شود که آن بازیگر کاری خارق‌العاده می‌کند. مانند تصویری از چارلی چاپلین در فیلم «دیکتاتور بزرگ» که در آن نما، چاپلین کره زمین را در اتاق به زمین می‌زند. آن چه باید در نظر داشت این است که شبیه سازی سنجیده یا تقلید‌ تئاتری الزاما به معنای بازیگری یا تأثیر یک اجرای خوب نیست. از یک جنبه حتی مقلد دانستن چاپلین هم اشتباه است، چرا که تمام دستمایه هنر بدن، ژست‌ها، بیان، چهره و تمام تکنیک‌هایی که او برای خلق یک شخصیت به کار می‌گیرد، همان‌هایی است که در زندگی روزمره به کار می‌بریم . همه ما مقلدیم و اصطللاح تقلید و تقلید در آوردن به عنوان نقطه پایان طیف گسترده رفتارهای تئاتری مطرح می‌شود، آن جایی که بازیگر نه از کلام و نه از اسباب صحنه استفاده کند، یا آن جایی که صدا و جسم بازیگر، ژست‌های سنتّی روی صفحه را دو برابر می‌کند و کلیشه‌هایی آشنا می‌سازد. پس اگر مردی جلو دوربین ریشش را بتراشد، یک کنش روزمره را به نمایش منتقل می‌کند؛ ولی اگر این ریش تراشیدن دربافت داستان باشد ( مثل نورمن‌ هاردمن در فیلم قلب‌های کوچکشان را بیامرز) اسمش بازیگری است؛ اگر همان حرکات را بدون تیغ انجام دهد اسمش تقلید است. یکی از دلایل تأثیر ‌گذار بودن بازی چاپلین این است که او قادر است تمام گستره این طیف را به کار بگیرد. کتاب حاضر در خصوص بازیگری در سینما در سه بخش و ده فصل تدوین گشته است. عناوین فصل‌های کتاب عبارت است از (‌بازیگری در عصر بازآفرینی مکانیکی: نقش آفرینی‌های نمونه (بررسی بازی چارلز چاپلین و فیلم جویندگان‌ طلا، کاترین هپبورن در فیلم تعطیلات، مارلون براندو در فیلم در بارانداز و بازی کری گرانت در فیلم شمال از شمال غربی)؛ و فیلم به عنوان زمینه بازیگری. این کتاب به نویسندگی جیمز نرمور از سوی نشر دنیای تصویر و با ترجمه حمیدرضا منتظری به چاپ رسیده است.

9-بازیگری حرفه‌ای

این کتاب ساده و اساسی درباره هنر بازیگری ، تکنیکی را که توسط نویسندگان آن توسعه داده شده و بازتعریف شده ارائه می دهد. همه‌ی این نویسندگان بازیگران جوانی هستند که در کار خود با نمایشنامه‌نویس برنده ی جایزه پولیتزر دیوید ممت، بازیگر دبلیو.اچ. میسی، و کارگردان گرگوری ماشر در تئاتر گودمن در شیکاگو همکاری داشته اند. کتاب بازیگری حرفه‌ای برای هر بازیگری نوشته شده است که تا به حال ناامیدی و فرسودگی را در کلاس‌های بازیگری که فاقد وضوح و عینیت است تجربه کرده است، کلاس های بازیگری ای که نتوانسته‌اند مجموعه‌ای از ابزارهای قابل تکیه را به هنرجویان ارائه دهند. نویسندگان اظهار داشتند، کار یک بازیگر «یافتن راهی برای زندگی صادقانه در شرایط خیالی نمایشنامه» است. روش‌هایی که یک بازیگر می‌تواند به آن حقیقت دست یابد، جوهر این کتاب فصیح را تشکیل می دهد. ملیسا برودر، لی مایکل کان، مدالین اولنگ، ناتانیل پولاک، رابرت پرویتو و اسکات زیگلر 6 بازیگر حرفه ای و فعال در تئاتر آمریکا هستند که در کتاب «بازیگری حرفه ای» روش‌ها و فلسفه‌های تئاتر را توصیف می کنند. این کتاب از سوی انتشارات روزبهان به چاپ رسیده است.

10-«راهنمای تکنیک بازیگری چخوف برای بازیگر»

تکنیک چخوف به عنوان یکی از تأثیرگذارترین، کارآمدترین و الهام بخش‌ترین تکنیک‌های بازیگری شناخته می شود. لنارد پتیت در کتاب راهنمای تکنیک چخوف، تجربیات بیست ساله خود در امر آموزش تکنیک چخوف که ممکن است گاهی بسیار پیچیده به نظر آید را به منظور روشن کردن مسیر مطالعه و استفاده از این تکنیک، به نگارش درآورده است. پتیت برای کمک به خواننده ها در درک این تکنیک، از چهار بخش استفاده کرده است: -اهداف تکنیک: مشخص کردن اهداف کلی و حقیقی بازیگر -اصول: بازیگری با استفاده از حداکثر انرژی، تخیل و قدرت خلاقیت -ابزارها: اندام و احساسات بازیگر -کاربرد: استفاده عملی از تکنیک. تعاریف و تمرینات ارائه شده در کتاب راهنمای تکنیک چخوف، تمام ابزارهای اساسی را که خواننده‌ها، برای به کار بردن عملی اصول تکنیک نیاز دارند، ارائه داده و در اختیارشان قرار می دهد. این کتاب هم توسط نشر افراز و با ترجمه پوپک رحیمی به انتشار رسیده است.